Het lege huissyndroom
Er is een nieuwe fase ingegaan.
Spannend?
Nee, dat niet. Nu is het alleen nog vermoeiend, het blijft vermoeiend. Om gek van te worden. Hoeveel adrenaline heeft een mens?
Nadat mijn moeder vorig jaar werd opgenomen in een zorginstelling vanwege gevorderde Alzheimer zijn er nogal wat fases geweest. De fase dat we erachter kwamen dat ze elke dag nieuwe mensen ontmoette op de afdeling omdat ze niemand herkende. De fase dat ze ineens niet meer wist waar ze eigenlijk was en ik haar naar haar kamer moest brengen. De fase dat ze haar beste vriendin, met wie ze altijd contact was blijven houden nadat ze waren afgestudeerd aan de moedermavo, niet meer herkende, en dat die vriendin begrijpelijkerwijs nu de lange reis niet meer maakt. De fase dat ik haar moest aankleden als ik bij haar was, dat ik haar naar het toilet moest brengen.
Dat de covid-19 zijn intrede deed, is ook een fase die niet onvermeld mag blijven, want meer dan maximaal drie keer per week skypen, is niet meer mogelijk. Gisteren ben ik naar Eindhoven gereden en heb ik haar nog eens gezien, met een plexiglas ruitje ertussen. Voordeel was dat ik haar zag, nadeel is dat ze er waarschijnlijk niet meer zo veel van meekrijgt.
De jongste fase is er één die ik heb onderschat. Zwaar miskend en waar ik totaal niet bij heb nagedacht.
Het huis waarin ik zelf zowat drieëntwintig jaar heb gewoond is het huis waar mijn moeder zeven jaar geleden in kwam wonen toen we van huis hebben geruild. Het is het huis dat ik heb zien ontstaan en waar ik het grootste deel van mijn volwassen leven heb doorgebracht. Dat huis is nu volledig leeg.
Potige helden van de Kringloop hebben alles meegenomen dat ik nergens kwijt kon of dat niemand wilde hebben, plus alle rotzooi die overbleef. In een dag veranderde het van een woonkamer vol bijeengeveegde rommel, een chaotische logeerkamer en een keurig lege badkamer naar een kale tegelvloer, lege muren en stille vensterbanken.
Ik ben er nog eens doorheen moeten lopen om te controleren en mijn goedkeuring te geven voordat de helden met twee volgeladen vrachtwagens konden vertrekken. Dit was even slikken.
Morgen is het een week geleden dat mijn moeders huis werd … leeggehaald? Ontruimd? Het zijn geen van twee de juiste woorden, maar ze zeggen wel wat er is gebeurd, want het staat leeg.
Nou ja, ik ben er vandaag nog geweest en ik zal er heus nog vaker binnenlopen want het staat nog ongeveer een maandje leeg. Het blijft onwerkelijk als ik binnen ben, het is vreemd, maar vooral voelt het ontzettend triest. Zo’n leeg huis, het is alsof het huilt.
Dit vind je misschien ook leuk
Genoeg geweest
#Chansons Tranen in het Frans.
4 reacties
Henri Patrik
Dag Rik,
Als ik jouw aangrijpende tekst lees, dan komen herinneringen terug. Op amper acht maanden tijd hebben mijn vrouw en ik onze pa en ma verloren. Haar ouders waren mijn ouders geworden, met wie ik meer dan dertig jaar prachtige momenten heb beleefd. Hun huis was mijn ouderlijk tehuis geworden, waar we verbleven telkens we uit Duitsland (waar ik militair was) op bezoek kwamen omdat we in België nog geen eigen woning hadden. Zij gaven me wat ik nooit van m’n eigen ouders heb gekregen: genegenheid. Na mijn mutatie naar België en nadien pensioen, woonden we op zo’n 50 km van hen weg. Eigenlijk zijn ze er altijd geweest. Onbewust denk je dat ze er ook altijd zullen zijn. Tot er, amper 2 jaar geleden, een telefoontje komt om middernacht. Pa is dood omgevallen. Hartinfarct. Ma is nu alleen in het grote huis dat ook een deel van ons is geworden. Ze heeft een heupprobleem met een slechte prothese, maar krijgt geen nieuwe meer. Ma kwijnt weg, heeft geen levensmoed meer, en ze kan zich nauwelijks zonder krukken verplaatsen. Uiteindelijk moet ze in een zorgcentra ondergebracht worden. De pijnen worden almaar erger en op een dag vraagt ze ons te mogen sterven. Harde momenten om dergelijke beslissingen te nemen. Maar wie wil een geliefde zien lijden? Alles wordt klaargemaakt voor euthanasie, want zo snel gaat dat niet. Uiteindelijk is administratief alles in orde, maar het zal nog een maand duren. Ma was altijd een werkbeest geweest, tot haar man plotseling heenging. Deze 86 jarige vrouw is meer mijn moeder geweest dan mijn eigen moeder. Haar kinderen (3) wisselen elkaar af om haar te bezoeken en bij te staan, en wij zijn er dus tweemaal per week. Pijnlijke momenten om iemand zo te zien lijden. Het hoofd helder, maar het lichaam een wrak, terwijl morphine nog weinig mildering brengt. En dan komt ’s nachts het telefoontje van de verlossing voor ma. Een week voor de gekozen datum om heen te gaan. En de saga gaat verder. Het huis waarin wij zoveel hebben beleefd, familiefeesten en vakantie, waarin mijn kinderen en de andere kleinkinderen graag kwamen en ermee groot zijn geworden, moet verkocht worden. Zes maanden om het leeg te halen en afscheid te nemen. Dat is nu amper zes maanden geleden. Soms rijden we er voorbij en blijven we even staan. Onbeschrijfelijke gevoelens doorstromen ons dan. Kort maar hevig. Na het wegpinken van onze traantjes rijden we dan weer weg. Na een bezoekje op hun laatste rustplaats, 200 meter verderop, gaat het terug naar ons leven dat nooit meer hetzelfde zal zijn. Vooral mijn vrouw kreeg het hard te verduren, want na vaststellen van kanker dan op korte tijd haar ouders verliezen, kwam aan als een mokerslag. Maar alles speelt zich af in ons hoofdje, en wat we onszelf opleggen. Zich door verdriet laten overweldigen mocht geen optie zijn. De dood is een deel van het leven, en we hebben twee kinderen die ons ook zolang mogelijk willen behouden. Bovendien hebben we elkaar, en nooit voordien hebben we begrepen hoe sterk we als paar kunnen zijn, vooral om tegenslagen het hoofd te bieden. Ja, Rik, je tekst heeft dat allemaal weer opgerakeld en je moet het eigenlijk beleefd hebben om de intensiteit ervan te voelen en er even stil bij te worden. En dan is er nog covid-19…Als het in je geest weer eens donker en uitzichtloos wordt, is schrijven een goede uitlaatklep . Ik wens je veel sterkte toe.
Rik Raven
Dank je, Patrik. Jullie ook nog veel sterkte.
Jacques Smeets
Zo’n leeg huis, het is alsof het huilt.
Een bijzondere slotzin van een bijzonder verhaal, Een mensenleven begint met een schreeuw en eindigt in stilte, totdat de stilte absoluut is. Een mensenleven beging met een zelfstandige ademhaling en eindig met een laatste zucht. Het huis van de mens raakt vol, zo vol dat het uiteindelijk helemaal wordt leeg geruimd.
Jij hebt je best gedaan om liefde en vreugde in het huis van je moeder te brengen, ook al is haar innerlijk huis momenteel onoverzichtelijk en misschien wel onbegrijpelijk voor haar. Jij bent er nog voor haar en zo zal het zijn. Jij mag haar nog zolang begeleiden op haar levensweg totdat zij verdwijnt aan de horizon.
Als het huis dan leeg is, mag jij ook huilen.
Rik Raven
Dank je, Jacques, voor je poëtische woorden.